“Mae gan Gymru
gyfle i arwain
y fordd ar
waith teg”

Adroddiad ar y comisiwn gwaith teg 2019
COFRESTRWCH EICH DIDDORDEB

Mae cymhlethdodau yn cynyddu mewn masnach fyd-eang, ac yn dod â llawer o heriau newydd i’r fusnesau, yn enwedig efo amddiffyn y gweithwyr ac i sicrhau eu hawliau dynôl.

Gall arferion cyflogaeth da grymuso a wobrwyo gweithwyr trwy helpu efo gwella ansawdd bywyd pobol sy’n byw yng Nghymru a’r rhai sy’n ymwneud â cadwyni cyflenwi. Gall arferion gwael fel llafur bond, defnydd anheg o hunangyflogaeth, contractiau sero horiau neu rhestru du arwain at ecsbloetio, morâl gwael ac mewn rhai achosion, yn rhoi bywydau y gweithwyr mewn perygl.

Yng Nghymru, ynglyn efo gyflogaeth y wlad, mae sectorau risg uchel efo canran o 29.3%. Nid oes unrhyw ddywydiant yn berffaith ond y sectorau sy’n ystyried i fod yn risg uchel yw: Amaethyddiaeth, coedwigaeth, pysgota, cynhyrchu, adailadu, darparu llafur, arlwyo a lletygarwch.

Mae Cymru yn edrych i ddatblygu a gweithredu y Cod mewn i’r sefydliadau er mwyn taclo peryglon caethwasiaeth fodern ac hefyd arferion cyflogaeth anfoesegol. Mae’r rhai sydd efo rhaglenni mewn lle yn edrych am y cyfle i arddangos eu gweithdrefnau sy’n gweitho efo’i gilydd i nodi, dadansoddi a gwerthuso risg. Bydden nhw hefyd yn gallu gymharu eu hunain efo’i gystadleuwyr.

Mae Graddfeydd moesegol Cymru® yn rhaglen aml-randdeiliad sydd yn cael ei harwain can fusnes (gyda chefnogaeth Llywodraeth Cymru) sy’n annog sefydliadau i weithredu ar yr heriau penodol mae’r llafur moesegol wedi’i gyflwyno.

Manteision y cynllun Ethical Rating Cymru yw:
  • Fframwaith i helpu a gynorthwyo sefydliadau er mwyn datblygu ei safonau cyflogaeth moesegol effeithiol ar gyfer gwella y safonau llafur moesegol
  • Dymuniad i sefydlu a gwella safonau llafur moesegol
  • Pwyslais ar ddull cydweithredol. Mae’r cynllun yn cydweithio efo’r sefydliad gan cynnwys yn llawn yn y broses
  • Mae’n cynnwys mewnwelediad manwl ar gynnydd sefydliad o fewn ei weithgareddau uniongyrchol a gweithgaredd ei gadwyn gyflenwi
  • Mecanwaith ar gyfer diffinio cyfrifoldebau safonau cyflogaeth foesegol i’r staff, gan helpu nhw i ddeall effaith eu gweithgareddau a gweithredoedd unigol mewn perthynas â caethwasiaeth fodern a safonai llafur moesegol
  • Yn adolygu mecanweithiau a phrofiad y gweithwyr i sicrhau bod barn a lleisiau y gweithwyr yn cael ei glywed, yn enwedig y gweithwyr sy’n agored i niwed. Mae hyn yn brofi bod yna chyfeiriad parhaus efo rhaglen gaethwasiaeth fodern
  • Cynnydd tuag at ardystio llafur moesegol ffurfiol